Weird Science

Mgławica Pelikan

Mgła­wica Peli­kan - znana rów­nież jako IC 5070 oraz IC 5067 - obszar H II w kon­ste­la­cji Łabędzia Cygnus. Mgła­wica ta znaj­duje się w odle­gło­ści około 2000 lat świetl­nych od Ziemi. Ksz­tałtem przy­po­mina peli­kana. Mgła­wica Peli­kan znaj­duje się na dużym obsza­rze emi­sji mgła­wic w kon­ste­la­cji Łabędzia, bli­sko gwiazdy Deneb. Miej­sce gdzie należy szu­kać tego obiektu w odnie­sie­niu do całego gwiaz­do­bioru przed­sta­wi­łem na Fot.1.

Mgła­wicę tę odkrył Max Wolf na zdjęciu zro­bio­nym 1 czerwca 1891 roku. Nie­za­leżnie odkrył ją Tho­mas Espin 8 lat późn­iej.

Mgła­wica Peli­kan roz­ciąga się na około 30 lat świetl­nych i znaj­duje się w odle­gło­ści około 2000 lat świetl­nych od Ziemi.

Obser­wa­cje

03.05.2024, około godziny 23:30 - Kato­wice
warunki śród­miej­sce, bar­dzo wysoki poziom zanie­czysz­cze­nia świa­tłem

Po zapad­nięciu zmroku na nie­bie zaczęły poja­wiać się dosyć gęste chmury, które sku­tecz­nie unie­możl­i­wiły obser­wa­cje. Już tra­ci­łem nadzieję, gdy około godziny 22:30 chmury zaczęły się powoli roz­wie­wać. Odkry­wa­jąc coraz więk­sze frag­menty nieba, roz­bu­dziły we mnie nową nadzieję. Po nie­dłu­giej chwili niebo było już całk­o­wi­cie czy­ste. Szybko roz­ło­ży­łem tele­skop i skie­ro­wa­łem go w stronę inte­re­su­jących mnie obiek­tów. Cho­ciaż początek nocy nie napa­wał opty­mi­zmem, osta­tecz­nie udało mi się zre­a­li­zo­wać plany obser­wa­cyjne. Ta noc poka­zała mi raz jesz­cze, jak kapry­śna może być pogoda, ale też jak satys­fak­cjo­nu­jące potra­fią być obser­wa­cje noc­nego nieba, gdy warunki dopi­sują - nawet jeśli są pro­wa­dzone pod miej­skim nie­bem. Jeden z foto­gra­ficz­nych efek­tów tej nocy można zoba­czyć poni­żej, na Fot.2.

Swój cha­rak­te­ry­styczny ksz­tałt, przy­po­mi­na­jący ptaka z dłu­gim dzio­bem i roz­ło­żo­nymi skrzy­dłami, mgła­wica zaw­dzięcza ciem­nym smu­gom pyłu, które kon­tra­stują z jasnymi obsza­rami roz­świe­tlo­nymi przez młode, gorące gwiazdy.

Mgła­wica Peli­kan jest sto­sun­kowo dyna­micz­nym obiek­tem, więc już nie­długo - w astro­no­micz­nej skali czasu - czyli za nie­wiele milio­nów lat mgła­wica straci swój ksz­tałt, gdyż roz­miesz­cze­nie gwiazd i gazu wyraźnie się zmieni.

Para­me­try foto­gra­fii 2:

  • Canon EOS 60D
  • suma­ryczny czas eks­po­zy­cji: 15 minut (stac­ko­wane - 30x30s kla­tek light, dark, flat oraz bias)
  • ISO: 1500
  • tele­skop w sys­te­mie Mak­su­towa (100/1400), eks­po­zy­cja w ogni­sku głów­nym
  • zasto­so­wano filtr, pozwa­la­jący na zmniej­sze­nie wpływu sztucz­nego zanie­czysz­cze­nia świa­tłem i świe­ce­nia atmos­fery
  • sta­tyw: gło­wica para­lak­tyczna z pro­wa­dze­niem w osi rek­ta­scen­cji, wyju­sto­wana metodą dry­fową z wyko­rzy­sta­niem ste­row­nika wła­snej kon­struk­cji.

Lite­ra­tura dodat­kowa:

Marek Ples

Aa