Weird Science

Mgławica Tulipan

Mgła­wica Tuli­pan, znana rów­nież jako Shar­pless 101, to roz­le­gła mgła­wica emi­syjna roz­ciąga­jąca się w gwiaz­do­zbio­rze Łabędzia. Znaj­duje się ona około 8000 lat świetl­nych od Ziemi w ramie­niu Oriona Drogi Mlecz­nej i jest widoczna gołym okiem dla uważn­ych obser­wa­to­rów.

Cha­rak­te­ry­styczną cechą tej mgła­wicy są jasne, czer­wone obszary, które są wyni­kiem emi­sji świa­tła przez wodór wzbu­dzony pro­mie­nio­wa­niem ultra­fio­le­to­wym z gorących, mło­dych gwiazd znaj­du­jących się wew­nątrz mgła­wicy. Te gwiazdy, w tym masywne gwiazdy typu O i B, emi­tują silne pro­mie­nio­wa­nie, które joni­zuje wodór w ota­cza­jącym gazie. Zjo­ni­zo­wany wodór następ­nie rekom­bi­nuje, emi­tu­jąc świa­tło o wyraźnie czer­wo­nej bar­wie.

Oprócz jasnych, czer­wo­nych obsza­rów, Mgła­wica Tuli­pan zawiera rów­nież ciemne pasma pyłu. Pył ten poch­ła­nia część świa­tła z gwiazd, two­rząc kon­tra­stowe struk­tury, które nadają mgła­wicy jej cha­rak­te­ry­styczny wygląd. W pobliżu Mgła­wicy Tuli­pan znaj­duje się także mikro­kwa­zar Cygnus X-1, jeden z naj­bar­dziej zna­nych kan­dy­da­tów na czarną dziurę w naszej galak­tyce.

Jeśli jesteś miło­śni­kiem astro­no­mii i szu­kasz nowego obiektu do obser­wa­cji, Mgła­wica Tuli­pan jest zde­cy­do­wa­nie warta roz­wa­że­nia. Jej piękno i zło­żo­ność z pew­no­ścią zach­wycą każd­ego, kto ją zoba­czy.

Obser­wa­cje

13.06.2024, około godziny 23:00 - Kato­wice
warunki śród­miej­sce, bar­dzo wysoki poziom zanie­czysz­cze­nia świa­tłem

Mimo umiar­ko­wa­nego zach­mu­rze­nia w ciągu dnia, wie­czo­rem niebo się prze­tarło i umożl­i­wiło kil­ku­go­dzinne obser­wa­cje - szcze­gól­nie w pierw­szej poło­wie nocy. Dzięki temu udało mi się zare­je­stro­wać Fot.1.

Ilustracja: Fot. 1 - bez opisu

Fot. 1 - bez opisu

Ilustracja: Fot. 1 - z opisem

Fot. 1 - z opisem

Przy­gląda­jąc się tej pięk­nej mgła­wicy możemy zau­wa­żyć, iż rze­czy­wi­ście przy­po­mina ona roz­kwi­ta­jący kwiat tuli­pana Tulipa sp. widziany z boku (Rys.1). Wew­nątrz jest widocz­nych też wiele mło­dych i gorących gwiazd.

Ilustracja
Rys. 1 – Kwiat tuli­pana
na pod­sta­wie: Sch­meil O., Lehr­buch der Bota­nik für höhere Leh­ran­stal­ten und die Hand des Leh­rers, sowie für alle Freunde der Natur, 1906

Oprócz jasnych, czer­wo­nych obsza­rów, Mgła­wica Tuli­pan zawiera rów­nież ciemne pasma pyłu. Pył ten poch­ła­nia część świa­tła z gwiazd, two­rząc kon­tra­stowe struk­tury, które nadają mgła­wicy jej cha­rak­te­ry­styczny wygląd.

Mgła­wica Tuli­pan jest obiek­tem badań nau­ko­wych ze względu na swoje uni­kalne wła­ści­wo­ści fizyczne i związek z Cygnus X-1. Bada­nia nad mgła­wicą poma­gają lepiej zro­zu­mieć pro­cesy joni­za­cji w obsza­rach H II, dyna­mikę gazów między­gwiaz­do­wych oraz inte­rak­cje pomiędzy mło­dymi, masyw­nymi gwiaz­dami a ich oto­cze­niem.

Mgła­wica Tuli­pan to nie­zwy­kły obiekt astro­no­miczny, który sta­nowi wyzwa­nie dla obser­wa­to­rów, ale jed­no­cze­śnie nagra­dza ich nie­zwy­kłymi wido­kami i możl­i­wo­ścią zro­zu­mie­nia zło­żo­nych pro­ce­sów zacho­dzących w naszej galak­tyce. Dzięki nowo­cze­snym tech­ni­kom obser­wa­cyj­nym i astro­fo­to­gra­ficz­nym, możemy podzi­wiać jej piękno i badać jej tajem­nice, przy­czy­nia­jąc się do postępu naszej wie­dzy o kosmo­sie.

Para­me­try foto­gra­fii 1:

  • Canon EOS 60D,
  • suma­ryczny czas eks­po­zy­cji: 15 minut (stack 30 kla­tek RAW po 30s, z wyko­rzy­sta­niem odpo­wied­niej ilo­ści kla­tek typu dark, bias i flat),
  • ISO: 2000,
  • Tele­skop w sys­te­mie Mak­su­towa (100/1400), eks­po­zy­cja w ogni­sku głów­nym,
  • sta­tyw: gło­wica para­lak­tyczna z pro­wa­dze­niem w osi rek­ta­scen­cji, wyju­sto­wana metodą dry­fową z wyko­rzy­sta­niem ste­row­nika wła­snej kon­struk­cji.

Lite­ra­tura dodat­kowa:

Marek Ples

Aa