Mgławica Welon Wschodni
| English version is here |
Pętla Łabędzia to ogromna, choć dość słaba pozostałość po eksplozji supernowej w gwiazdozbiorze Łabędzia Cygnus, oddalona od nas o około 1440 lat świetlnych. Jej najjaśniejsze pasma – widoczne niczym świetliste włókna rozsiane po niebie - odkrył we wrześniu 1784 r. William Herschel. Gdy 41 lat później jego syn John ponownie spojrzał w ten sam rejon, zauważył kolejne fragmenty tej osobliwej mgławicy. Przez całe XIX stulecie następni obserwatorzy (Truman Safford, Lawrence Parsons) oraz – na początku XX wieku – Williamina Fleming dopisywali nowe elementy tej kosmicznej układanki, wciąż nie mając świadomości, że patrzą na części jednego, rozległego obiektu. Do tych elementów należy m.in. Mgławica Welon Wschodni.
Obserwacje
12.06.2025, około godziny 22:30 - Katowice
Warunki: miejskie, bardzo wysoki poziom zanieczyszczenia światłem
Czerwcowe niebo zachęca do obserwacji. Oczywiście najlepiej byłoby skierować oczy i obiektyw w ciemne niebo daleko od gęsto zamieszkanych terenów, ale nawet z miasta można zobaczyć obiekty tak piękne jak Welon Wschodni NGC 6992 (Fot.1) i sąsiadujące mgławice także wchodzące w skład Pętli (NGC 6995, IC 1340).
Fala uderzeniowa powstała w wyniku wybuchu gwiazdy kończącej swe życie (około 10 tysięcy lat temu) wytworzyła delikatne struktury mgławicy zderzając się z nieruchomymi gazami ośrodka międzygwiazdowego. Skutkiem tego jest wzbudzanie cząsteczek gazu, co daje żywe kolory mgławicy, obserwowane także w świetle widzialnym.
Według pomiarów front fali uderzeniowej wybuchu rozszerza się obecnie z prędkością 170 km/s. Materia mgławicy będzie się rozpraszać jeszcze przez tysiące lat, zwracając w tym czasie do ośrodka międzygwiazdowego cięższe pierwiastki, takie jak złoto, wapń i żelazo.
Parametry fotografii 1:
- DWARF3
- sumaryczny czas ekspozycji: 105 minut (stackowane - 420x15s klatek)
- stackowanie: Siril
- obiektyw: f=150mm (apertura: 35mm)
- statyw: fotograficzny
Literatura dodatkowa:
- Gendler R., Niebo, Carta Blanca, 2007
- Greidanus H., Strom R.G., Optical kinematics in the Cygnus Loop. II. Interpretation, Astronomy and Astrophysics, 257 (1), 1992, str. 265–277
- Fesen R.A., Blair W.P., Kirshner R.P., Spectrophotometry of the Cygnus Loop, The Astrophysical Journal, 262, 1982, str. 171
Marek Ples